पुँजी बजारको नियमनकारी निकाय धितोपत्र बोर्डले इन्साइडर ट्रेडिङ, कर्नरिङ तथा सर्कुलर ट्रेडिङको विषयमा अनुसन्धान गर्ने भनी ५१ वटा कम्पनीको नाम सार्वजनिक गरेको छ । विगत १ वर्षमा भएको अस्वाभाविक कारोबार तथा मूल्य वृद्धिको विषयलाई लिएर छानबिन तथा अनुगमनका लागि उक्त कम्पनीको छनोट गरिएको बोर्डले जारी गरेको विज्ञप्तिमा जनाइएको छ ।
बोर्डले केही समय अगाडि पनि लगानीकर्तालाई हल्लाको भरमा लगानी नगरी अध्ययन गरेर मात्र लगानीको निर्णय लिन अनुरोध गर्दै विज्ञप्ति जारी गरेको थियो ।
बोर्डले शेयर बजारमा भइरहेको अस्वाभाविक कारोबारको विषयमा गर्न लागेको अध्ययन ज्यादै प्रशंसनीय कार्य हो । यदि साँच्चै स्वच्छ रूपमा छानबिन भई दोषीले कारबाही र पीडितले न्याय तथा क्षतिपूर्ति पाउने सुनिश्चित भएमा यस कामलाई राम्रै मान्न सकिन्छ ।
लगानीकर्ता बोर्डले विगतमा गरेको छानबिन र कारबाहीप्रति सन्तुष्ट थिएनन् र यस पटक पनि सन्तुष्ट हुने आधार देखिएको छैन ।
बोर्डले अनुमान गरेजस्तै यी कम्पनीका कारोबारमा कसुर देखिएमा के कारबाही हुने भन्ने कुरा स्पष्ट छैन । यसअघि अजोड इन्स्योरेन्सको कारोबारमा इन्साइडर ट्रेडिङ भएको भनी उजुरी परेसँगै बोर्डले छानबिन गरेको थियो । उक्त कम्पनीको इन्साइडर ट्रेडिङ भएको प्रमाणित भए पनि कारबाहीको स्पष्ट नियम नभएको भनी दोषिमाथि कुनै कारबाही भएको थिएन तथापि बोर्डले जारी गरेको विज्ञप्तिमाथि प्रश्न गर्ने ठाउँ भने प्रशस्त छन् ।
५१ वटा कम्पनीको भोलिदेखि नै कारोबार बन्द हुन्छ कि हुँदैन ? 'शंकास्पद कम्पनी' भनी सार्वजनिक गर्ने तर कारोबार भने खुला राख्ने बोर्डको नियत के हो ? कम्पनीको खरिद-बिक्री रोक्का नगरी गरिने छानबिन कतै यिनै कम्पनीका शेयर बेचेर बाहिरिएका ठूला लगानीकर्ताकै मिलेमतोमा त भएको छैन ?
शेयर बजार अत्यन्त संवेदनशील क्षेत्र हो । यी ५१ कम्पनीका कारोबारमा भएका भनिएका कसुर हुन् वा होइनन् भनी छानबिनका लागि प्रारम्भिक छनोटमा पर्नु र कसुर प्रमाणित हुनु नितान्त फरक कुरा हुन् । बोर्डले बजारमा हुने अस्वाभाविक गतिविधि रोक्नुपर्छ तर सँगसँगै न्यायका स्थापित सिद्धान्त पनि पालना गर्नुपर्छ र उपभोक्ताको हितलाई पनि उत्तिकै ध्यानमा राख्नुपर्छ ।
लगानीकर्ताको हित संरक्षण, पुँजी बजारको विकास र बिस्तारका लागि जिम्मेवार निकायले गर्ने कार्य लगानीकर्ताको हितविपरीत र त्रुटिपूर्ण कदापि हुनुहुँदैन । यदि लगानीकर्ताको हितका लागि भएको छानबिन हो भने भोलिदेखि नै यी कम्पनीको कारोबार रोक्का गरी स्वच्छ र पारदर्शी ढंगले छानबिन हुनुपर्छ ।
