फेडरेसन अफ इन्टरनेसनल डेल मोटोसाइक्लिजम (एफआईएम_को सहयोगमा नेपाल अटोमोबाइल्स एसोसिएसन (नासा नेपाल)को समन्वय र बीमा नेपालको व्यवस्थापनमा 'सेफ्टी राइडिङ इनिसिएटिभ'को २ साउनमा काठमाडौँमा शुभारम्भ गरिएको छ ।
नेपाल अटोमोबाइल्स एसोसिएसनका अनुसार ललितपुरको सातदोबाटोस्थित नासा नेपालको कार्यालयमा एक विशेष कार्यक्रमका बीच राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्का सदस्य तथा माउन्टेन स्पोर्ट्स फेडरेसन नेपालका अध्यक्ष गोविन्द भट्टराई र नासा नेपालका अध्यक्ष दशरथ रिसालले सो अभियानको सुरुवात गरेका हुन् ।
कार्यक्रममा बीमा नेपालकी संयोजक सुनिता देशारले मोटरसाइकल राइडिङको टर्मिनोलोजी र टुल्स, सेफ्टी राइडिङको महत्त्व तथा नासा नेपाल तथा एफआईएमको अभियान र नासा नेपालका उपाध्यक्ष अनिल बरालले नासा नेपाल तथा बीमा नेपालको सहकार्यका बारेमा प्रस्तुतीकरण दिएका थिए । अभियानका सदस्य प्रमोद श्रेष्ठ ‘गुफी’ र बीमा नेपालकी कोषाध्यक्ष सोनी तण्डुकारले कार्यक्रमका बारेमा राइडरहरूलाई जानकारी गराएका थिए ।
कार्यक्रममा राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्का सदस्यद्वय सुवास श्रेष्ठ र सम्पन्न श्रेष्ठ, सगरमाथा आरोही तथा राइडर कल्पना महर्जन, नासा नेपालका कार्यसमिति सदस्य दिप्रश शाक्यलगायतको उपस्थिति रहेको थियो । उक्त अवसरमा सहभागी राइडर तथा अफिसियलहरूलाई सेफ्टी राइडिङको प्रयोगात्मक अभ्याससमेत गराइएको थियो ।
यस अभियानअन्तर्गत देशभरका १ हजार महिला मोटरसाइकल र स्कुटर राइडरहरूलाई अनुशिक्षण प्रदान गरिनेछ । राइडरहरूले ट्राफिक रुल्स एन्ड रेगुलेसन, मेकानिकल एन्ड टेक्निकल तथा मोटरसाइकल सेफ्टी एन्ड सस्टेनेबिलिटीका बारेमा आवश्यक जानकारी प्राप्त गर्नेछन् । नेपालभर झापा, धरान, निजगढ, हेटौँडा, तुलसीपुर, कावासोती, नारायणगढ, पोखरा, सुर्खेत, धनगढी र काठमाडौँलगायतका विभिन्न शहरमा उक्त कार्यक्रम संचालन गरिने बताइएको छ ।
एफआईएमको टु टायर सिस्टमअन्तर्गत स्पोर्ट्स र वियोन्ड स्पोर्ट्स रहेकामा सो अभियान वियोन्ड स्पोर्ट्सअन्तर्गत नासा नेपालको विशेष टिमले संचालन गर्नेछ । उक्त विशेष टिममा गोविन्द भट्टराई, सन्तोष न्यौपाने, प्रकाश कपुरी, विनोद तुण्डकार, प्रमोद श्रेष्ठ ‘गुफी’, सुनिता देशार, रवि थापा र विपीन गौतमलगायतका व्यक्तित्वहरू संलग्न रहेको नेपाल अटोमोबाइल्स एसोसिएसनले उल्लेख गरेको छ ।
नेपालमा हाल ४० लाखभन्दा बढी सवारी साधन दर्ता भएको यातायात व्यवस्था विभागको तथ्यांक रहेकामा तीमध्ये ८० प्रतिशत हाराहारी मोटरसाइकल रहेका छन् । प्रत्येक दिन हुने सवारी दुर्घटनामा मोटरसाइकल र स्कुटर जस्ता टु ह्विलरको सङ्ख्या अत्यधिक रहेको आँकडा छ । पछिल्लो दिनमा महिला राइडरहरू बढ्दै गएको परिप्रेक्ष्यमा उनीहरूसमेत दुर्घटनामा पर्ने सम्भावना अत्यधिक देखिएको र यस कारण पनि महिला राइडरहरूका लागि यस किसिमका जागरण अभियान संचालन गर्नुपर्ने आवश्यकता रहेको भट्टराईले बताए ।
विश्वव्यापी रूपमा संयुक्त राष्ट्र संघले नै रोड सेफ्टी दशक (२०२०–२०३०) संचालन गरिरहेको छ । यसअन्तर्गत हाल सडक दुर्घटनाबाट हुने १३ लाख मृत्यु दरको संख्यालाई १० वर्षमा आधा घटाउने घोषणासहितको कार्ययोजना सार्वजनिक गरेको छ । विभिन्न सदस्य राष्ट्रहरूले यसैअनुसारको रणनीति तयार गरेका छन् । नेपाल सरकारले पनि रोड सेफ्टी एक्सन प्लान २०२०-२०३० को प्रस्ताव सार्वजनिक बहसमा ल्याएको छ तर यसलाई नेपाल सरकारले अनुमोदन गरी कार्यान्वयनमा ल्याउन सकेको छैन ।
मोटरसाइकलबाट हुने दुर्घटनाका कारण अत्यधिक मात्रामा टाउकोमा चोट लाग्ने गरेको पाइन्छ र यसको मुख्य कारण गुणस्तरीय हेलमेटको अभाव देखिन्छ साथै ठिक ढङ्गले हेलमेट तथा राइडिङ गियर नहुनु पनि यसको अर्को कारण मान्न सकिने भट्टराईको भनाइ छ । 'अझ अधिकांश दुर्घटनामा पिलिएन राइडर अर्थात् पछिल्लो भागमा बस्ने राइडरलाई बढी क्षति पुगेको पाइन्छ । यसले गर्दा पिलिएन राइडरलाई पनि गुणस्तरीय हेलमेट अनिवार्य गर्न ढिलाइ भइसकेको छ', उनी भन्छन् ।
नेपाल गुणस्तर तथा नापतौल विभागले नासा नेपालको लामो लबिङपश्चात् हेलमेटको राष्ट्रिय गुणस्तर मापदण्ड निर्धारण गरिसकेको र यसलाई ऐनमार्फत बाध्यकारी बनाएर कार्यान्वयन गर्नका लागि दबाब दिनु यस क्षेत्रमा संलग्न सबैको दायित्व भएको अभियानकर्मीहरू बताउँछन् ।
देशव्यापी रूपमा संचालन गरिने सेफ्टी राइडिङ इनिसिएटिभ अभियानअन्तर्गत मोटरसाइकलको महत्त्व र फाइदा, मोटरसाइकलमार्फत महिला सशक्तीकरण, मोटरसाइक्लिङ स्पोर्ट्स, टु ह्विल टुरिङ र ई-बाइकका बारेमा समेत आधारभूत जानकारी प्रदान गरिने नेपाल अटोमोबाइल्स एसोसिएसनले जनाएको छ ।